Lojistik Nedir

Hayatta bazı şeylerin tanımı olmaz, ve olmamalıdır da. Çünkü bir şeyleri tanımlamaya başladığımızda onun sınırlarını çizer ve olanaklarını daraltırız. Eğer aklımıza herhangi bir şey geldiğinde tanımı kafamızda canlanıyorsa daha ilk etapta yapacaklarımıza sınırı koyduk demektir. Mesela binlerce yıldır her insanın kalbinde olan ‘AŞK’ ın bir tanımı hala yoktur, aslında Aşk’ı yaşanılır kılan da onun bir tanımının olmamasıdır. Her gönülde farklı yaşanır aşk; herkes için farklı anlamlar ifade edebilir. İşte bu sebepledir ki Hz. Adem’den bu yana insanlığın kalbinden hiç eksik olmamıştır.

Bende hayatımda bazı şeylerin tanımını yapmadan yaşamayı seven biriyim. Aşkın, ailenin dostluğun ve gün gelir de zihnimi daraltır, başarımı azaltır diye lojistiğin tanımını hiç yapmamaya çalıştım ve var olan tanımlarına da kafamda baş kaldırdım hep. Hiç bir zaman sınır koymadım ki gün gelir de sınırları aşmak gerekirse zorluk çıkmasın diye. Şimdiler de ileriye yönelik lojistik ile alakalı öyle tahminler ve projeler var ki eminim onlarda zihinlerinde tanımla gezmeyen akıllı insanlar tarafından tasarlanmakta.

Lojistiği Yaşamak

Yukarıda yazdıklarımdan ötürü bloğum da hiç bir zaman lojistiğin tanımına yer vermedim ve vermeye de niyetim yok fakat bir şekilde bu tanımı ilk etapta arayanlar ve yine de konuyla alakalı bir şeyler okumak isteyenler için yazıyorum bu yazıyı.

Siz de bu zamana kadar lojistik ile alakanız olmadığı halde günün birinde bir şekil de merak edip bu konuyu araştırmaya başladınız ve araştırmalarınızdan sonra burayı bulduysanız; önce arkanıza iyice bir yaslanın ve rahatlayın, çünkü; emin olun, bulabileceğiniz en doğru adrestesiniz. Şimdi size konuyu netleştirebilmeniz için buraya kadar gelirken sağ elinizin altında olan farenin serüvenini anlatmak istiyorum.

Markası ve kalitesi ne olursa olsun öncelikle üretim için bütün malzemelerin ilgili yerlerden toplanıp ana fabrikaya taşınması ilk aşamamız. Bu ilgili yerlerde tabi ham maddeyi ayrı bir yerden temin ediyor, orası ayrı. Şimdi; en azından farenin içinde üretim için geçerli olan 5 ana malzeme var ve bunlar olmazsa olmaz. Ama düşünün ki biri ya eksik ya hatalı geliyor ya da hiç gelmiyor. Bütün fabrika üretim için o malzemeyi bekliyor; fabrika 1 saat üretim yapmadan duruyor, işçiler bir saat çalışmıyor, boşuna elektrik gidiyor falan. Sonucunda yaşanan aksaklığın bir saat gecikmesi bile o farenin raflar da yerini en az 1 saat geç alması demek. Bu durumun üreticisinden, toptancısına; perakendecisinden, müşterisine kadar herkese nasıl bir etki yaşatacağını tahmin etmek zor olmasa gerek. Hadi üretimi yaptık hemen müşteri bulmak öyle kolay şey mi? Önce saklayacak bir yer lazım. Ama gelişi güzel bir yer olamaz sonuçta elektronik malzeme belli şartlar altında muhafaza edilmeli değil mi? Uygun şartlar da bir depo… Her neyse Türkiye’den sipariş aldı farelerimiz ve yola çıkacaklar öyle yükle araca gitsin yok. Farz edelim ki Çin’den buraya konteyner ile gelecek. Evvela hangisinden ne kadar istenmiş, ne şekiller de istemişler bunlar önemli yani depomuzda bir elleçleme sürecimiz var. Bu aşama da bitti siparişe hazır hale getirdik ve konteynere yükledik. Shanghai Limana (namı diğer Şangay) kadar da bir ara taşıma yaptık ve getirdik geminin yanına bıraktık. Koca koca vinçler sayesinde gemiye de yükledik tabi bunlar hep bir maliyet ve hata istemeyen disiplinli bir süreç ve yolculuğa çıkmaya hazır farelerimiz. Sonuçta taşıdığımız şeyin maddi bir değeri var ve sigorta yapmazsak olmaz, ya bir şey gelse başına? Yaklaşık bir ay süren Mısır aktarmalı bir seferle konteynerimiz geldi ve Ambarlı Limanı’na yanaştı. Malım geldi alacağım diyerek öyle limana giremiyoruz, Sonuçta İthalat yaptık ve bir vergi vereceğiz devlet babaya. Koca konteyneri vinçlerle indiriyorsun yeri geldi mi limanda bekletiyorsun falan Liman Masraflarımız da söz konusu. Tabi burada atladığım bazı şeyler var fazla detay aklınızı karıştırmasın diye. Bütün süreçler de düzenlenen evrak işleri; Konşimentosu, Ordinosu,tutanakları bir sürü belge işleri. Bunları da halletik ve malı limandan alabiliriz; tabi yine bir iç taşıma maliyeti ve depomuza götüreceğiz depolama maliyeti var. Farz edelim ki teknolojik ürünler ithalatı yapıyoruz ve depomuzda envai çeşitten malzeme var. Bunların hepsinin kontrolü, korunması, depo da beklemesi de ayrı bir maliyet kalemi sonuçta. Ve sabah depomuzu açtığımız da; gelen siparişlere göre hangi üründen ne kadar istendiyse onları toplayıp istenen yerlere gönderiyoruz ve sonuçta faremiz raflardaki yerini alıyor. Demek ki neymiş fare deyip geçmeyeceksin; bizim masaya gelene kadar bile belki hayatımız boyunca bir çoğumuzun yapamayacağı kadar yol yapıyor farecik.

Çok genel olarak fazla detaya girmeden anlattığım bütün bu süreçlerin hepsi ve daha fazlasına siz isterseniz ‘lojistik’ diyebilirsiniz, takdir size kalmış. Ama belki de bir 10 yıl sonra her şey şimdikinden farklı olarak yapılabilir yani; tanımlar değişebilir. Sizde İnovasyona (bu kelimeyi çok seviyorum)her zaman açık olun ve hayatı basma kalıp yaşamayın.

Hayat Bile Lojistik Bir Süreç

Doğduğumuz andan itibaren aslında hepimiz Lojistik’le iç içeyiz. İnsan hayatını bir düşünün; anne rahmine düştüğümüz andan itibaren başlıyor her şey. Yaklaşık 9 ay boyunca bir nevi anne rahminde ‘uygun şartlar’ altında depolanmıyor muyuz? Sonra doğru zaman da doğru yerde (bu tanımı çok kullanırlar lojistik için) yani hastane de Dünya’ya gelmiyor muyuz? Öyle hemen gelir gelmez anne kucağına da vermiyorlar bebeği, malum gümrük işlemleri var önce bir güzel temizleyip sarıyorlar ya onları diyorum. Hayatın her aşamasında görebilmek mümkün lojistiği; yeter ki bakmasını bilelim. Ve bittiğinde maceramız omuzlar üzerinde 4 kolluyla taşınıyoruz ya son yolculuğa.

Teşbih de hata olmaz, hatasız da teşbih olmaz.’ der büyüklerimiz. Teşbihi bol bir yazı oldu benimki de ama yine de hatası az olmuştur inşallah. Eğer ki bu yazıyı okuduktan sonra; kafanızda bir şeyler yerine oturmaya başladı ve yüzünüzü bir gülümseme aldıysa o zaman vakit geçirmeden diğer yazılarıma da bir göz atın ve puzzle ın parçalarını kafanız da tam olarak oturtmaya bakın. Aslında karışık gözüktüğü kadar da zevkli olan bu işi içine girdiğiniz zaman emin olun daha çok seveceksiniz.

Emre İPEKÇİ – www.emreipekci.com