Çoklu Taşımacılık

Günümüzde ulaştırma sistemlerinin birbirine karşı üstünlüklerinin birbirlerini tamamlayacak şekilde kullanılmasına olanak sağlayan kombine (çoklu) taşımacılık hızla gelişmektedir. Ülkemizde kombine taşımacılık beş farklı şekilde görülmektedir:

1. Demiryolu ile konteyner, ayaklı konteyner taşıması,
2. Denizyolu bağlantılı konteyner taşıması,
3. Ro- Ro taşıması,
4. Feribot taşıması,
5. Ro-La taşıması,

Modern çoklu taşıma, günümüzde konteynerlerin var oluşu ile gündeme gelmiştir.

Konteynerler, bir yandan yük için ulaştırma aracı iken, diğer yandan da ambalaj olarak kabul edilirler. Ayrıca, konteynerler genellikle çoklu taşımanın ana malzemesi olarak kullanılmaktadırlar.

Çoklu taşıma bir yükün, satıcıyla alıcı arasında, en az iki taşıma sistemiyle ve tek yük senediyle taşınması anlamına gelir. Birden fazla taşımacılık sistemine yatırım yapılması ve modern teknoloji kullanılması nedeniyle, daha fazla sermaye gerektiren bir yatırım türü olup, kullanılacak taşıtlar ve altyapı pahalı yatırımlar gerektirmektedir. Çoklu taşıma sistemi bugün tüm dünyada yaygınlık kazanmıştır. Avrupa Ulaştırma Bakanları Konferansı tarafından hazırlanan terimler sözlüğünde kombine taşımacılık şöyle tanımlanmıştır: Türler arası taşımacılıktaki taşıma zincirinin asıl büyük kısmının demiryolu veya denizyolu ya da iç-suyolu ile gerçekleştirildiği, başlangıç ve bitiş ayaklarında karayolunun olabildiğince kısa olarak yer aldığı bir taşıma sistemidir.

Ülkemiz diğer taşıma modlarının yanında, kombine taşıma konusunda oldukça ilerlemiş ve önemli işlerin altına imza atmıştır. Kombine taşımacılık, kapıdan kapıya hızlı ve sürekli bir taşıma olanağı sunmakta ve genelde, karayolunu olabildiğince az kullanma olanağını sağlayarak birden fazla ulaştırma türünden yararlanılan bir taşıma sistemini ortaya koymaktadır.

Kombine taşımacılıkta taşıma işlemini gerçekleştirecek çeşitli araçların bulunması halinde, taşımanın düşük maliyetle ve uzman kişiler tarafından gerçekleştiriliyor olması kombine taşımacılığın tercih edilme nedenleri arasında yer almaktadır. Her türlü taşımanın bir taşıma zinciri oluşturarak en rasyonel şekilde gerçekleştirilebilmesi anlamına da gelen kombine taşımacılığın oluşumunda gerek teknoloji, gerek organizasyon, gerekse maliyet yapısı bir bütün olarak gözetilmelidir. Kombine taşımacılıkta başarının elde edilebilmesi için, yolların, taşıtların ve hizmet verecek olan liman ve terminal sahaları gibi alanların yeterlilikleri ve kapasiteleri de büyük önem taşımaktadır.

Ülkede bulunan yeterli alt yapı ile istenilen taşıma şekilleri birbirleri ile kombine edilerek zamandan da tasarruf edilmektedir. Kombine taşımacılığın gerçekleşmesi için ülke genelinde lojistik süreçlerin koordineli şekilde gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu süreçte hizmet alan firmaların taşıma işleri konusunda uzmanlaşmış Freigt Forwarder firmalardan hizmet almaları, işletmelere maliyet avantajı getirirken aynı zamanda asıl işlerine odaklanmalarını sağlayacaktır. Forwarding şirketlerinin en önemli özellikleri çoklu taşıma seçeneklerini çok iyi yapabilen organizatör firma olmaları ve gemi, tren, uçak, tır ya da birbiri ardına birden fazla taşıma biçimini kullanarak kombine taşımaları gerçekleştirmeleridir.

Ülkemiz coğrafi açıdan bulunduğu yer itibarı ile her tür kombine taşımacılığı kullanabilecek altyapıya sahiptir. Mevzuatlarımızın basitleştirilmesi ve teknik altyapımızın daha da kuvvetlenmesi kombine taşımacılık gücümüzü daha da arttıracaktır.

Saygılarımla,
Dr. Hakan Çınar