Sevgili Fatih Yılmaz’ı ben yerli gemi dizeli yapımı konusundaki çabalarından tanıdım.
Bıkmadan, usanmadan verdiği uğraşından ötürü…
Hem de Türkiye’de gemi dizeli yapılabileceği konusundaki kutsal uğraşından!
Dünyada deniz ticareti yerel çapta olsa da yelkenli gemilerle başladı. O dönem gemilerinin yürütme gücü yelkendi. Yelkeni donattın mı, hele-hele yelkenleri dolduran rüzgar da varsa dünyayı dolaşmak hiçtendi…
Yelkenin yerini makineli gemiler alınca gemiler doğaya bağımlı olmaktan kurtuldu; ama yerini makineye bağımlılık aldı.
Makine çalıştığı sürece gemi yol alabiliyordu. Hala da öyle!
İnsanoğlu yürütme / sevk gücünde seçenek yaratabildiği sürece teknoloji de çeşitlendi.
(daha&helliip;)
Ulu önder Atatürk’ün bir sözü “ demiryolu ümran (refah) tevlit eder (yaratır)” der. Bu deyiş ekonomik kriterleri içinde olmak koşuluyla her ulaştırma sistemi için geçerlidir. Hele hele bu, liman için misliyle geçerlidir. Yani “liman da refah yaratır”…
Liman bir ulaştırma altyapısıdır. Dünyada 6200’ü aşkın liman tesisi vardır. Bu tesisler dünya ticaretinin %90’nın çekim merkezidir. Buralarda her cins yük, ister ambalajlı, ister dökme olsun, isterse konteyner, çekerme (swap body), palet gibi yük ünitesinde taşınsın, elleçlenir.
Liman; gemilerin uğrak yaptığı, yük ve/veya yolcu alıp verdiği, yükün bir taşıma sisteminden diğerine aktarıldığı ulaştırma altyapısıdır. Bu altyapı gemi, yük ve yolcu için vardır. Yüke ve yolcuya ayak uyduramayan, yükteki ve gemideki gelişmeleri izlemeyen liman ölü yatırıma dönüşmeye adaydır.
(daha&helliip;)
Kız Kulesi. Marmara Denizi ile İstanbul Boğazı’nın buluşma noktasındaki tarihi deniz yapısı. Gezgin Evliya Çelebi ünlü Seyahatnamesinde Kız Kulesi’ni şöyle tanıtır:
”Deniz içinde karadan bir ok atımı uzak, dört köşe, sanatkârane yapılmış yüksek bir kuledir. Yüksekliği tam 80 arşındır. Sathı mesahası ikiyüz adımdır. İki taraftan yerde kapısı vardır.”
Tarih içinde gümrük istasyonu, gözetleme kulesi, deniz feneri, sürgün yeri, Boğazdan geçen gemilerden vergi toplama merkezi olarak kullanılmış bu deniz yapısı bir dönem de karantina yeri olarak da hizmet görmüştür.
Gemi ekonomik ömrü / yaşı, ya da ekonomik hizmet süresi, gemiler için hep önemli bir sorun olmuştur. Hem krizli, hem krizsiz dönemde…
Günümüz ortamında da yaş, tonaj, taşıma hattı, gemi türü demeden etkinliğini giderek artırarak!
Ekonomik yaş, geminin kârlı biçimde hizmet sürdürdüğü dönemi belirler.
Gemi, ekonomik yaşı sürecinde sürdürdüğü taşıma hizmetlerinden kâr eder. Geminin yürüte geldiği hizmetlerde sürekli zarar eder duruma geldiği andan itibaren de o gemi için ekonomik ömür yitmiş demektir.
Başka bir deyişle de, ekonomik ömür kavramı, gemiler için ekonomik ilişkilerde rantabiliteyi niteler.
(daha&helliip;)
Incoterms, uluslararası ticaretin özlü kurallarının kısa adıdır. Tek bir harfi için bile uğruna binlerce sayfalık literatür düzülen!
Örnek mi istiyorsunuz C.I.F satıştaki F harfi gibi. Karşılığı freight, yani navlun olan…
Navlun, taşıma hizmetinin ederi, karşılığı olan ücrettir. Değişik kıstaslar üzerinden alınır. Bazı yüklerde tane geçerlidir; konteyner gibi, canlı hayvan gibi, otomobil gibi. Bazılarında ağırlık esas alınır; dökmeyükler gibi, ağırlığa tabi parçayükler gibi. Bazılarında da hacim navlunu belirler; istif / yük katsayısı 40 cu.ft den büyük olan sanayi ürünleri gibi…
(daha&helliip;)