Dünyada hızla gelişen ve Ülkemizde de gelişimini her yıl artıran e-ticaret işlemleri, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın 28 Ocak 2010 tarih 27476 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Gümrük Genel Tebliği “Posta ve Hızlı Kargo Taşımacılığı” Seri No.: 1 tebliği ile 2010 yılında uygulamaya konmuştur. Yapılan değişiklikler sonucu şu an Seri no 4 uygulamada yer almaktadır.
Yeni düzenlemelerden önce e-ticaret uygulamalarında yurtiçi taşımalarında herhangi bir sorun yaşanmazken özellikle uluslararası ihracat ve ithalat e-ticaret uygulamalarında gümrük mevzuatı sebebiyle önemli sıkıntılar ortaya çıkmakta, başka bir ülkeden Türkiye’de bulunan kullanıcının sipariş ettiği ürünün, gümrük işlemlerinin yapılarak serbest dolaşıma girişinde belirleyici bir mevzuat bulunmaması nedeniyle elde olmayan gecikmeler ve maliyet artışları oluşuyordu. Bu husus ülkemiz e-ticaret sitelerine yurt dışından gelen siparişlerin ihracatında da aynı sorunların yaşanmasına neden oluyordu.
E-ticaretin uluslararası boyutta uygulanmasında posta ve hızlı kargo taşımacılığı yapan işletmeleri ilgilendiren 2009-15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile (Beşinci kısım, birinci bölüm madde 45) posta ve hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelen, gümrük kıymeti gönderim başına 75 Avro’yu geçmeyen, eşyaya gümrük vergilerinden muafiyet tanınmıştır.
4458 sayılı Gümrük Kanununun 225 inci maddesi birinci fıkrası uyarınca dolaylı temsil yetkisi tanınması ile 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın 126 ıncı maddesinde belirtilen eşyanın gümrük beyanı dâhil, tüm gümrük işlemlerinin Hızlı Kargo Şirketleri tarafından takip edilip sonuçlandırılmaktadır.
Hızlı Kargo Şirketleri dolaylı temsil yoluyla hızlı kargo taşıması yapabilmek için gümrük müşaviri istihdam etmek zorunda olup ayrıca, kontroller sonucu ortaya çıkabilecek kamu alacaklarının garanti edilmesi amacıyla 250.000 TL teminat mektubu vermekle mükelleftir. Bu hizmeti yüklenecek firmaların Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden alınmış hava kargo acentesi yetki belgesini de ibraz zorunluluğu bulunmaktadır.
Hızlı Kargo Taşıma Şirketlerinin sağladığı avantajlar:
Bu kapsamda değeri 1500 Avro’ya kadar 30 kg. geçmeyen ticari miktar ve mahiyette olmayan eşyanın Avrupa Birliği ülkelerinden gelmesi halinde %18, diğer ülkelerden gelmesi halinde %20 maktu vergi tahsil edilerek eşya sahibine teslim edilir. Ancak bu uygulamadan sadece gerçek kişiler yararlanmakta olup, bu işlemler için vekâletname aranmaz, bürokratik gümrük işlemleri uygulanmaz ve ayrıca gümrük müşavirliği hizmet ücreti, ardiye, ordino vb. diğer gümrük masrafları ödenmez.
İhracat işlemlerinde ise 7500 Avro’ya kadar 150 kg. geçmeyen bedelli veya bedelsiz ihracat gönderilerinin çıkışı, vekâletname aranmaksızın, ayrıca İhracatçı Birliği çıkış aidatı ödenmeksizin ihracat işlemleri gerçekleştirilir. Hızlı Kargo Şirketleri tüm bu gümrük beyanları için ETGB denilen Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi düzenlerler ve yaptıkları işlemler için hizmet bedeli talep etmezler.
Sonuç olarak; Hızlı kargo taşımacılığı kapsamında azaltılmış bürokratik uygulamalar ve ücretsiz verilen gümrükleme hizmetleri sayesinde, düşük maliyetlerle KOBİ ve sanayici firmalar, uluslararası pazarda kolayca rekabet edebileceklerdir.
Şükrü KIZILKURT
Gümrük Müşaviri – Eğitmen
www.gumed.net