Lojistik; basit anlamda bakıldığında ürün, hizmet ve insan gibi kaynakların, ihtiyaç duyulan yerde ve istenen zamanda temin edilmesi için bir araç olarak tanımlanmaktadır. Herhangi bir pazarlama veya üretim organizasyonunun lojistik destek olmadan başarılması ise neredeyse imkansızdır. Ve bu kavram; nakliye, envanter, depolama, malzeme idaresi, katma değerli hizmetler ile ambalajlama bilgilerinin birleştirilmesi ögelerinin tamamını kapsar. Lojistik işletme sorumluluğu, hammaddenin coğrafik konumlanması, prosesin işletilmesi ve ihtiyaçların mümkün olan en düşük maliyetle karşılanarak işin bitirilmesidir. Lojistik kelimesinin Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre anlamı, geri hizmet olarak verilmiştir.
Genel olarak,lojistik mühendisliğin makine sistemlerinden ziyade insan sistemleri ile ilgilenen bir branşı olarak görülebilir. Lojistik, doğru zamanda doğru fiyatla, doğru miktara sahip olmak olarak tanımlanabilir vebir proses bilimidir. Tüm endüstriyel sektörlerde, verimlilik, tedarik zinciri ve proje devreye alma sürelerinin istenen düzeyde olup olmadığı denetlenir. Lojistik, askerlerin ihtiyaçlarının kendileri tarafından karşılanması sürecinden, doğmuş bir sistemdir. Bu temelden yola çıkarak ve sürekli gelişim göstererek çok daha ileriye gitmiş, bugün artık bir bilim olarak ifade edilmeye başlanmıştır.
Üretim hattının önünde başlayan bu faaliyetlerile en düşük maliyetle üretimin sürekliliğini sağlayabilmenin yanında üretim sonrasında da mamullerin nihai müşteriye en uygun seçenek etrafında, maliyeti en aza indirilmiş şekilde sunulması gerekmektedir. Lojistik Yönetimi Sistemi ile müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere her türlü ürünün, tüketildiği son noktaya kadar olan tedarik zinciri içindeki hareketinin etkili ve verimli bir şekilde planlanması, taşınması, depolanması ve takibi sağlanabilir.
Tüm bu hususlar ele alındığında, lojistiğin tamamıyla muhasebe bilimine gereksinim duyduğu ve özellikle maliyetlendirme, maliyetlerin aktivite bazlı olarak hesaplanabilmesi, doğru maliyet ve fiyatlandırma sisteminin kurulabilmesi lojistik biliminin ve faaliyetlerinin vazgeçilmezi halini almaktadır. Bu bilgilere sahip olmayan ve muhasebe bilimini ve maliyet muhasebesini doğru ve yerinde kullanamayan bir firmanın başarılı olabilmesi mümkün değildir.
Zira, ölçümlemenin doğru yapılamadığı ve maliyetlerin doğru tespit edilmediği bir aktivitede iyileştirme yapmak da olanak dışıdır. Bir lojistik servis sağlayıcı şirketin, hizmet verdiği her müşterisi için mutlak surette operasyon bazlı maliyet ve fiyatlandırma politikasını izleyebiliyor ve sürekli olarak takip edebiliyor olması zorunludur. Finans kelimesini irdelediğimizde ise, ihtiyaç duyulan fonların uygun şartlarda sağlanması ve etkin bir şekilde kullanılmasıyla ilgili faaliyetler olarak tanımlanmaktadır.
Kişilerin veya kurumların maddi gelir elde etmeleri, yatırım yapmaları ve zaman içinde bu yatırımları değerlendirmeleri de yine finansın işlevleri arasında yer almaktadır. İşletmeler için bakıldığında finans birkaç açıdan çok önemlidir. İşletme sahiplerinin, finansal yönetimi doğru bir şekilde bilmeleri ve yönetebilmeleri veya yönettirmeleri halinde başarılı olabilmeleri muhakkaktır.
Ülkemizde mali açıdan zorluk yaşayan firmalara bakıldığında pek çoğunun finansman konusundaki ya eksik sermaye ya da mevcudu iyi yönetememek sorunu ile karşı karşıya oldukları gözlemlenir. Firmalarını doğru yönetenler de ise, bu sorun daha azdır. Şirketler, gerek satışlarını, gerekse envanterlerini doğru bir şekilde kurgulamak ve sürdürmek durumundadırlar. İşte bu noktada da tedarik zinciri yönetimi kavramı karşımıza çıkmaktaolup, lojistik ile finans yönetimleri kesişmektedir.
Doğru bir lojistik yönetimi, işletmelerin karlılıklarını maksimize etme konusunda en önemli noktalardan bir tanesi olduğundan; finansman açısından iyi yönetilen bir şirketin, iyi de bir lojistik yönetimi sağladığı neredeyse kesindir. Lojistik, finans ve muhasebenin bazen en yazın dostu, kötü yönetilir ise kabul etmek gerekir ki en büyük düşmanıdır.
Dr. Hakan ÇINAR
