Firmaların önemli gider kalemlerinden biride lojistik harcamalardır. Firma sahipleri lojistik harcamaların maliyetlerini özellikle inceler ve lojistik satın alma faaliyetini yürüten yöneticiye hep şunu sorarlar; “Daha uygun fiyata bizim işimizi yapacak var mı? Piyasayı iyi araştırdınız mı?”
Daha uygun fiyattan kasıt; hem işimizi en sorunsuz şekilde yapacak, hem de fiyatı en uygun olacak bir lojistik şirketi ile yapılacak iş ortaklığıdır. Lojistik sektöründe memnuniyet o kadar değişkendir ki, X lojistik şirketinden çok memnun olan, sorunsuz hizmet aldığını söyleyen firmalar varken, aynı X lojistik şirketinden hiç memnun olmayan, daha önce çalışmış ve birçok problem yaşamış firmalarda mevcuttur. Burada bir satın almacı için önemli olan ana kıstas, firmanın ihtiyaçları doğrultusunda, firmanın yapmış olduğu lojistik aksiyonlar ışında firmasına en uygun lojistik şirketini bulmaktadır. Yapılan iş aynıda olsa, her lojistik şirketinin; kullandığı sistem, çalışan yapısı, aktarma operasyonları, iş aksiyonu akışı, iyi olduğu dağıtım bölgeleri, kötü olduğu dağıtım bölgeleri, hasar verme yüzdeleri, teslimat performansları ve en önemlisi fiyat politikaları farklıdır. Satın alma yöneticisi; şirketinin gönderdiği koli ebatlarından, bu kolilerin sirkülasyon analizlerinden, ürün sevk ettiği bölgelerin yoğunluk haritalarından, şirketinin yapmış olduğu; ithalat, ihracat, depolama, kargo, taşımacılık vb. tüm lojistik operasyonlara kadar her konuya vakıf olmalı ve şirketinin bu anlamda net olarak neler istediğini bilmelidir. Net olmayan ve analizsiz talepler, lojistik şirketlerinden alacağınız fiyatların yüksek olmasına sebep olacaktır.
Firma satın alma yöneticisi, elinde detaylı bir data ile lojistik şirketi ile pazarlık masasına oturduğunda ve lojistik şirketinin de kar-zarar maliyet analizi yapmasına yardımcı olduğunda fiyat teklifinde kazan-kazan prensibine göre bir fiyat teklifi alacaktır. Lojistik şirketleri hesap edemedikleri ve kendileri için kar-zarar analizi yapamadıkları firmalara teklif verirken her zaman, “Ya zarar edersek” tereddüdü ile yüksek fiyattan teklif sunarlar. Durum böyle olunca, belki de çok kaliteli bir hizmet alacak firma, uygun teklif verdiği için kalitesiz bir şirketten lojistik hizmet alacak, buda tüm iş akışını aksatarak, belki de firmanın en yoğun döneminde tekrar bir lojistik ihale açmasına sebebiyet verecektir. Lojistik satın alma yöneticisi her noktada lojistik piyasasını takip ediyorsa, piyasa değerlerini ve fiyatlarını az çok biliyordur. Piyasa şartlarının çok altında fiyat teklifleri sunan firmalara hemen inanmayın. Saha tecrübelerime dayanarak söylüyorum ki; bu şekilde tekliflere inanan birçok firma daha sonra telefi edilmez birçok problem ile karşılaştı. İşin kötü tarafı da, fiyat sebebi ile bıraktığınız lojistik şirketine geri dönmek istediğinizde, maalesef eski çalıştığınız fiyatlar ile değil en az %20’lik bir zam ile çalışmak zorunda kalabilirsiniz.
Firmalarda içinde yanlış yapılan satın alma süreçleri sebebiyle tedarikçisine ödemesi gerekenden çok daha fazla para ödeyen birçok firma vardır. Bunun ana sebebi şirketin diğer gider kalemlerinin yanı sıra lojistik faaliyet verilerine tam anlamıyla vakıf olmamaktan kaynaklanmaktadır.
Lojistik satın alma süreçlerinde, hizmet talep eden firma, uygun fiyat istiyorsa lojistik şirketinin elini kuvvetlendirecek verileri mutlaka sunmalıdır. Hizmet talep eden firma şunu da unutmamalı; Lojistik şirketleri de bir ticari firmalardır. Amacı kar etmek ve hizmet vermektir. Hizmeti talep eden ve hizmeti veren firmalar KAZAN-KAZAN prensibi noktasında mutabık kalırlarsa, her iki taraf içinde sorunsuz bir iş ortaklığı olacaktır.