EXW – Ex Works, fabrikada teslim anlamına gelmektedir. Örneğin bir alıcı başka bir ülkede ki ihracatçı ile dış ticaret sözleşmesi yapıyor. Sözleşmenin maddelerinden bir tanesi de EXW teslim şekli. Bu durumda malı alacak olan kişi satıcının, yani ihracatçının mahalline gelerek malı teslim almasıdır.
EXW Teslim Şeklinde “Satıcının Sorumlulukları”
* Malları hazırlar.
* İhracata hazır hale getirir.
* Alıcıya haber verir.
* Üretim maliyetinin üzerine kârını koyar.
Önemli: Alıcıya yapılan ihbarla satıcının sorumluluğu biter. Yani malların ihracata hazır hale geldiğini alıcıya bildirir ve bu şekilde sorumluluğu biter.
EXW Teslim Şeklinde “Alıcının Sorumlulukları”
* Satıcının ülkesine gider.
* Satıcının belirlediği mahalden malları gümrüğe taşıtır.
* Gümrüklemeyi yapar.
* Ana taşıma aracıyla malları taşıtır.
* Kendi ülkesinde gümrük işlemlerini yaptırır.
* Malı fabrikasına taşıtır.
Önemli: Alıcı için en masraflı teslim şeklidir.
Mantıken bu durumu şöyle açıklayabiliriz; Satıcı malları hazır hale getiriyor, alıcıya haber veriyor, alıcı satıcının mekânına geliyor, malları alıp çıkış gümrüğüne taşıtıyor. Orada gümrük işlemlerini yapıyor ve malı kendi ülkesinin gümrüğüne gönderiyor. Kendi ülkesinde de gümrük işlemlerini yaptıktan sonra malı deposuna ya da fabrikasına taşıtıyor. EXW teslim şekli sizlerinde gördüğü gibi satıcı için masrafsız ve risksiz iken, alıcı için hem masraflı hem de risklidir.
EXW teslim şeklinde alıcının masrafı maksimumdur.
EXW teslim şeklinde satıcının masrafı minimumdur.
Bu teslim şeklinde ara taşımacılık ve yükleme masrafları alıcıya aittir.
Ara Taşıma: Fabrika ile gümrük arası taşımalara denir. Kısacası sınırı geçmeyen taşımalara denir.
Ana Taşıma: Gümrük ile diğer ülke arası taşımalara denir. Yani sınırı geçen taşımalara denir.
EXW Teslim Şeklinde Masraf ve Sorumluluklar Nasıl Bölünür?
Bu teslim şeklinde ihbarın ispatı çok önemlidir. İhbar ve teslim tarihi mutlaka belirlenmelidir. EXW teslim şekli bir sözleşmede yer alıyorsa, “Teslim tarihine kadar sorumluluk satıcınındır, teslim tarihinden sonra sorumluluk ise alıcınındır.” Bazı ihracatçılar EXW teslim şeklini kullandıklarını söyleyip ara taşıma, yükleme ve gümrükleme işlerini kendileri yapmaktadır. Bu durumda kesinlikle EXW teslim şeklinde anlaştık denmemelidir. Çünkü EXW teslim şeklinde yukarıda saydığımız bu yükümlülükler alıcıya aittir.
Önemli: Dış ticaret işlemlerinde ihbarın ispatı çok önemlidir.
İhbarı nasıl ispatlayabiliriz?
Fax çekilir ve faksın alındısı ile arşivlenebilir.
Ya da e-mail çekilir ve e-mailin okundu mesajı ile arşivleyebiliriz.
Önemli: Teslim tarihi, belirlenen günde saat 00:00’de sona erer.
Genel olarak EXW teslim şekli;
* Alıcı için en pahalı teslim şeklidir.
* Şu an için Türkiye’de mümessili (temsilcisi) olan firmalar Türkiye’den EXW alımı yapabilir.
* Lojistik firmaları yardımıyla EXW mal satılabilir.
* İhracat için gerekli tüm belgeler satıcı tarafından sağlanır.
Dış Ticarette EXW Teslim Şekline Göre Fiyat Nasıl Belirlenir?
* Dış ticarette malın belirli bir fiyatı yoktur.
* Her malın 13 farklı fiyatı vardır.
* Her teslim şekline göre fiyat değişir.
Örneğin EXW teslim şeklinde karar kıldınız. Sizin maliyetinizi şu formülle hesaplayabiliriz.
EXW Fiyatı = Malın Maliyeti + Kâr
Yani sizin EXW teslim şeklinde katlanacağınız tek masraf malın maliyetidir. Kısacası malı üretip, ihracata hazır hale getirene kadar harcadığınız masraftır. O masrafın üzerine kârınızı da eklediğiniz zaman fiyatınız belirlenmiş oluyor.
Önemli 1: E ve F grubunda mal satarken çıkış ülkesinin yazılması gerekir.
Önemli 2: C ve D grubunda mal satarken teslim şeklinden sonra varış ülkesinin yazılması gerekir.
Önemli 3: Teslim şeklini yazarken hangi yıla ait Incoterms’i (Teslim Şeklini) kullandığınızı belirtmeniz gerekir.
Yılmaz SANLI