C, E ve F grubu teslim şekillerinden sonra geriye kalan D grubu teslim şekillerini bu makalemizde inceleyelim. Yalnız D grubu teslim şekillerine geçmeden önce ufak bir hatırlatmada fayda olduğunu düşünmekteyim. Biliyorsunuz ki teslim şekilleri 2010 yılında güncellendi. Yeni oluşturulan teslim şekillerinde en büyük değişikliğe uğrayan teslim şekilleride D grubu oldu. 2010 teslim şekilleri ile birlikte DAF, DES, DDU, ve DEQ teslim şekilleri kullanımdan kaldırılıp, onların yerine DAT ve DAP teslim şekilleri getirildi. Ayrıca bu iki teslim şeklinin yanında eski teslim şekillerinden kalma DDP’i de eklemekte fayda var. Şimdi sırası ile bu teslim şekillerini inceleyelim.
DAT (Delivered at Terminal – Belirlenmiş Olan Terminalde Teslim)
Ticarete konu olan eşyanın alıcı veya satıcı tarafından belirlenmiş olan terminal noktasında teslimini bildirmektedir. Terminalden kasıt bir mekan, antrepo, fabrika yada liman olabilir. DAT teslim şeklinde boşaltma masrafları ihracatçı yani satıcı tarafından karşılanmaktadır. Diğer masraflar ise tamamen ithalatçıya yani alıcıya aittir. Bu masrafları gümrük vergileri, harçlar vs. diye düşünebilirsiniz. DAT teslim şekli, kullanımdan kaldırılan DES, DAF ve DDU teslim şekillerini içerisinde barındırmaktadır.
DAP (Delivered at Place – Belirlenmiş Olan Boşaltma Alanında Teslim)
DAP teslim şeklini DAT teslim şekli ile karıştırmamalıyız. DAP teslim şekli ihracatçı tarafından ticarete konu olan malın bir boşaltma alanında ve nakliye aracının üzerinde ithalatçıya teslim edilmesini ön görmektedir. Yine DAT teslim şeklinde olduğu gibi gümrük masrafları, vergi, resim ve harçlar alıcıya yani ithalatçıya aittir.
DDP (Delivered Duty Paid Paid – İthalatçının Ülkesinde Gümrük Vergileri İhracatçı Tarafından Ödenmiş Olarak Teslim)
DDP teslim şekli Incoterms 2000’den kalmadır ve halen kullanılmaktadır. DDP teslim şekli satıcı yani ihracatçı için en büyük riskleri içerisinde barındırmaktadır. Nasıl ki EXW teslim şekli ihracatçıyı koruyup ithalatçıya risk yüklüyor ise, DDP teslim şeklide EXW teslim şeklinin tam tersi durumunu oluşturmaktadır. DDP teslim şekli tüm taşıma biçimleri için kullanılabilmektedir. Denizyolu, havayolu, demiryolu veya karayolu fark etmemektedir. Satıcı teslim yerine kadar gümrükleme işlemleri dahil tüm masraflardan sorumludur ve bu masrafları karşılamak zorundadır. Yalnız dikkat edilmesi gereken en önemli konu, sigortanın satıcı tarafından yapılması gibi bir mecburiyetin söz konusu olmadığıdır. Ancak ithalatçı sigorta işlemleri için bilgi isterse ihracatçı alıcıya yani ithalatçıya bu bilgileri vermek zorundadır.
D grubu teslim şekilleride bu kadardır. Ayrıca tüm teslim şekilleri ile alakalı ufak ve bir o kadar da önemli bir not düşmem gerekiyor. Teslim şekillerini karıştırmamak adına aşağıdaki notu inceleyebilir, bir kenarda saklayabilirsiniz.
Deniz ve Su Yolu Taşımaları İçin; FOB, FAS, CFR ve CIF,
Diğer Tüm Taşıma Yöntemleri İçin (Bazı Su Yolu Taşımalarıda Dahil); EXW, FCA, CPT, DAT, DAP ve DDP Teslim Şekilleri Kullanılmalıdır.
Yılmaz SANLI