Merhaba Arkadaşlar,
İş yoğunluğumdan dolayı uzun süre sizlere yeni yazılar sunamadım. Sizden uzun süre ayrı kalmamın vermiş olduğu özlem ile teslim şekillerini anlatmaya devam edeceğim. Bildiğiniz üzere daha önce EXW teslim şeklini ve F Grubu teslim şekillerini sizlerle paylaşmıştım. Şimdi ise sırada en çok kullanılan C grubu teslim şekilleri var. Makalemize başlamadan önce C Grubu teslim şekillerinin kısaltmalarına ve anlamlarına bir göz atalım.
CFR (Cost and Freight – Alıcının ülkesinde adı belirtilen boşaltma limanına kadar navlun ödenmiş olarak teslim)
CPT (CPT teslim şekli Dış Ticaret Uzmanı Hakan AKIN hocamızın belirtmesi ile FCA teslim şeklinin, navlunun ihracatçı tarafından ödenmiş olarak teslim şeklidir)
CIF (Cost, Insurance and Freight – İthalatçının ülkesinde adı belirtilen varış limanında navlun ve sigorta değerinin ihracatçı tarafından ödenmiş olarak teslim edilmesi şeklidir)
CIP (Carriage and Insurance Paid To – İthalatçının ülkesinde belirlenen noktaya kadar sigorta ve navlunun satıcı tarafından yani ihracatçı tarafından ödenmiş olmasını belirten bir teslim şeklidir)
Şimdi C Grubu teslim şekillerini içerik ve anlam olarak inceleyelim;
CFR (Cost and Freight – Boşaltma Limanına Kadar Navlun Ödenmiş Olarak Teslim)
CFR teslim şekli sadece su yolu taşımasında kullanılmakta olup, FOB teslim şeklinin devamıdır diyebiliriz. CFR teslim şeklinde satıcı, yani ihracatçı satış sözleşmesini yaptıktan sonra navlun giderinide karşılar. Yüklenen mallar gemi bordasını geçtiği andan itibaren yükümlülük alıcı, yani ithalatçı tarafına geçmektedir. Ayrıca CFR teslim şeklinde satıcının taşıma sigortasını yüklenme gibi bir zorunluluğu kesinlikle yoktur. Malların alıcının limanında indirilmesi, taşınması ve masrafları alıcıya aittir. Satıcı bu gibi masraflardan da sorumlu tutulamaz. Eğer varış noktasında ki limanda vinç yok ise, vinçli gemiler tercih edilecek ve bunun ücretide navlun ücreti üzerine eklenerek satıcı tarafından armatöre ödenecektir. Bu durumda teslim şekli CFR Liner-Out olarak değişecektir.
CPT (Cost Paid To – Varış Noktasına Kadar Navlun Ödenmiş Olarak Teslim)
CPT teslim şekli CFR teslim şeklinin kopyasıdır diyebiliriz. Tek fark ise CFR teslim şeklinin su yolu taşımasında kullanılıyor olmasıdır. CPT teslim şekli ise CFR teslim şeklinin diğer taşıma şekillerinde kullanılması durumudur. Daha da açıklayıcı olmak gerekirse; CFR teslim şekli sadece su yolu taşımasında kullanılır iken, CPT teslim şekli CFR teslim şekli ile aynı şartları taşıyıp, diğer taşıma şekillerinde kullanılabilir diyebiliriz.
CPT teslim şeklinde taşıyıcıyı ihracatçı seçer ve malları seçtiği taşıyıcıya teslim eder, ayrıca ülkesindeki ihracat formalitelerini yerine getirir. Malları taşıyıcıya teslim ettiği andan itibaren satıcının sorumluluğu biter. Bu teslim şeklinde de satıcı navlun ücretini ödemek zorundadır ancak sigorta giderini üstlenmek gibi bir zorunluluğu bulunmayıp, alıcının sigorta isteği karşısında tüm bilgileri alıcıya belirtmek zorundadır.
CIF (Cost, Insurance and Freight – İthalatçının Ülkesindeki Varış Limanına Kadar Sigorta ve Navlunun İhracatçı Tarafından Ödenmiş Olarak Teslim)
CIF teslim şekli CFR teslim şekline ek olarak sigorta giderininde ihracatçı tarafından karşılanmasını belirtmektedir. Yani CFR teslim şeklinin biraz daha değişik modelidir diyebiliriz. Ancak bu sigorta asgari riskleri kapsamaktadır. Eğer alıcı sigortalama hakkında özel şartlar istiyorsa bunu mutlaka ama mutlaka satıcı ile yaptığı sözleşmede belirtmek zorundadır. CIF teslim şeklide sadece su yolu taşımalarında kullanılmaktadır. Ro-Ro ve konteyner taşımacılığında bu teslim şeklinin yerine CIP teslim şeklinin kullanılması daha uygun olur.
CIP (Carriage and Insurance Paid To – İthalatçının Ülkesinde Adı Belirtilen Varış Noktasına Kadar Sigorta ve Navlunun İhracatçı Tarafından Ödenmiş Olarak Teslimi)
CIP teslim şekli CPT teslim şekline ilaveten taşımaya ilişkin sigortasını yaptırmayı ve primini ödemeyi de üstlenmektedir. CIP teslim şekli ayrıca CIF teslim şeklinin deniz yolu taşıması dışındaki taşıma şekillerinde kullanılmaktadır. Daha açıklayıcı olmak gerekirse; CIF teslim şekli sadece deniz yolu taşımasında kullanılır iken, CIP teslim şekli diğer taşıma şekillerinde de kullanılabilmektedir. CIP teslim şeklinde ihracatçı varış noktasına kadar sigorta giderinide karşılamak zorundadır.
Not : Gümrükleme sektöründe çalışmak isteyen arkadaşlarım var ise ve beyanname yazmaya önem veriyorlarsa mutlaka ama mutlaka “teslim şekilleri ile ödeme şekillerini” adları gibi ezberlemelidirler. Öğrenci arkadaşlarıma ve sektör çalışanlarıma başarılar diliyorum.
Yılmaz SANLI
